شرایط پذیرش و استقرار در کارخانه نوآوری مشهد

.هجدهم دی ماه امسال کارخانه نوآوری مشهد به دست رئیس جمهور افتتاح شد، مجموعه‌ای که به همت مدیریت شهری ایجاد شده و قرار است به بستر اصلی رشد اکوسیستم استارت آپی شهرمان تبدیل شود. از ابتدای این هفته هم نخستین مجموعه‌های استارت آپی شروع به استقرار در فضای کار اشتراکی این مجموعه کردند تا کم کم کار کارخانه نوآوری به طور رسمی آغاز شود.

البته با توجه به اینکه بناست مدیریت بهره برداری از این فضا در دست بخش خصوصی باشد و هنوز قرارداد این موضوع نهایی نشده است، تا امروز بخش زیادی از فضا‌های این مجموعه خالی مانده است. به همین دلیل، به سراغ معاون برنامه ریزی و توسعه نیروی انسانی شهردار مشهد رفتیم تا ببینیم قرارداد بهره بردار بخش خصوصی چه زمانی نهایی خواهد شد. هم چنین در این مطلب با فضا‌های موجود در کارخانه نوآوری و شرایط پذیرش شرکت‌ها و مجموعه‌های استارت آپی در آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

دکتر مهربان، معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد، درباره وضعیت بهره برداری و مدیریت کارخانه نوآوری با اشاره به اینکه مسئولیت بهره برداری از فضای این مجموعه به بخش خصوصی سپرده شده است، اعلام کرد: در همین زمینه قراردادی با شتاب دهنده فردوسی به عنوان کارگزار بسته شده است. در این قرارداد، کارگزار وظیفه دارد مسئولیت استقرار واحد‌ها را چه در بخش استارت آپ‌ها چه در حوزه شتاب دهنده‌ها به عهده بگیرد. این قرارداد در حال نهایی شدن است و به زودی با بسته شدن این قرارداد، شرکت‌ها با سرعت بیشتری در کارخانه نوآوری پذیرش و مستقر خواهند شد.

در فضای این مجموعه ظرفیت استقرار ۱۰۰ نفر در فضای کار اشتراکی پیش بینی شده و تاکنون برای حضور در این فضا حدود ۴۰۰ درخواست ثبت شده است. ۲۳ دفترکار اختصاصی هم در فضای کارخانه وجود دارد که برای آن‌ها هم تا امروز ۲۳۷ شتاب دهنده و استارت آپ درخواست پذیرش در کارخانه نوآوری داده اند. اولویت مدیریت شهری در انتخاب استارت آپ‌ها و شرکت‌ها بیشتر با مجموعه‌هایی است که در حوزه چالش‌های مدیریت شهری فعال هستند و سعی در ارائه راهکار‌هایی برای حل مسائل شهر دارند.

معاون برنامه ریزی و توسعه نیروی انسانی شهرداری مشهد در ادامه درباره فرایند انتخاب بهره بردار بخش خصوصی کارخانه و هم چنین نقش شهرداری در ادامه کار این مجموعه گفت: بهره بردار این کارخانه بخش خصوصی است. در فراخوان اسفند سال گذشته، مجموعه‌هایی که آمادگی اجرای این مسئولیت را داشتند درخواست‌های خود را به شهرداری ارائه دادند تا بررسی و امتیازدهی شوند.

شورای شهر هم شیوه نامه جذب بهره بردار را تصویب و ابلاغ کرد. پس از آن، مناقصه‌ای برای بهره برداری کارخانه نوآوری برگزار و در آن، مجموعه شتاب دهنده فردوسی برای این کار انتخاب شد. شهرداری هم در ادامه، ناظر عالی اقدامات کارگزار بخش خصوصی است. هم چنین در بخش عملیاتی، شهرداری پشتیبانی و نگهداری از مجموعه را به عهده دارد. در کنار این، با توجه به اینکه هدف اصلی مدیریت شهری حل مشکلات شهر با استفاده از ظرفیت‌های ایجادشده در کارخانه نوآوری است، در زمینه سیاست گذاری‌ها هم با همین نگاه نظارت خواهد داشت.

به گفته مدیر ارتباطات شتاب دهنده فردوسی، کارخانه در ابتدای کار امکانات پایه‌ای مثل اینترنت، اتاق کنفرانس و آزمایشگاه ساخت محصول اولیه را در اختیار افراد و مجموعه‌های حاضر قرار می‌دهد. اما به تدریج و با جلو رفتن کار، امکانات کامل تری مثل استودیوی تولیدات رسانه‌ای و دیگر خدماتی که شرکت‌ها و مجموعه‌های مختلف قصد ارائه آن را به حاضران در کارخانه نوآوری دارند اضافه خواهد شد به گونه‌ای که برایند این خدمات بتواند نیاز‌های اولیه مجموعه‌های مستقر در اینجا را رفع کند.

علی بنایی به کامل‌تر شدن خدماتی هم که به مجموعه‌ها ارائه خواهد شد اشاره کرد: با توجه به مشاوره‌هایی که از فعالان این حوزه در همه کشور گرفتیم، می‌خواهیم در گام اول بحث استقرار شرکت‌ها و راه اندازی اولیه مجموعه را به سرانجام برسانیم و بعد از مشخص شدن برخی چهارچوب‌های اولیه کار، نیاز‌ها را بهتر شناسایی کنیم و خدمات متناسب با آن‌ها را به افراد ارائه کنیم.

این مجموعه در واقع می‌خواهد نقش لیگ برتر نوآوری را در شهر داشته باشد به این معنی که همه اتفاقات و اقداماتی که در حوزه نوآوری در شهر اتفاق می‌افتد ادامه خواهد داشت و در کنار آن، مجموعه‌های سرآمد این حوزه در محیط کارخانه تجمیع خواهند شد تا تعامل سازنده بین بهترین‌های شهر شکل بگیرد. به همین منظور، شرکت‌ها و شتاب دهنده‌هایی که قصد حضور در کارخانه نوآوری را دارند، امتیازدهی خواهند شد و تنها مجموعه‌هایی می‌توانند در این فضا پذیرش شوند که از ۵۰ امتیاز در نظر گرفته شده، دست کم ۳۰ امتیاز کسب کنند.

فضای کار اشتراکی ظرفیت میزبانی از حدود ۱۰۰ شخص فریلنسر و استارت آپی را دارد. در فضای کار اشتراکی، به ازای هر میز و صندلی‌ای که در فضای عادی قرار دارد، ماهانه ۲۵۰ هزار تومان هزینه از فرد یا شرکت مستقرشده گرفته می‌شود. برخی بخش‌های قرار گرفته در فضای کار اشتراکی فضای خصوصی تری دارند که هزینه اجاره ماهانه آن‌ها ۳۵۰ هزار تومان است.

از ۱۹ مجموعه دفتر اختصاصی موجود در مجموعه، ۱۸ عدد به شرکت‌های متقاضی واگذار می‌شود. یکی از این دفاتر هم در قالب فضای کاری اشتراکی برای استارت آپ‌ها و شرکت‌های رشدیافته اختصاص خواهد یافت.
وسعت این دفتر‌ها از حدود ۳۷ متر تا ۸۵ متر است. اجاره ماهیانه هر متر از این واحد‌ها ۵۵ تا ۷۵ هزار تومان است. به طور تقریبی اجاره این واحد‌ها با توجه به متراژ و موقعیتی که دارند بین ۳ تا ۷ میلیون تومان در ماه خواهد بود.

در بین فضا‌های موجود در کارخانه نوآوری، فضای اختصاصی بزرگی با وسعت ۴۳۰ متر مربع هم قرار دارد که مخصوص شرکت‌های بزرگ و رزومه دار در حوزه فناوری است. مبلغ اجاره این فضای کار ویژه ماهانه حدود ۳۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.

در بازدیدی که از کارخانه نوآوری در هفته گذشته داشتیم، هنوز بخشی از زیرساخت‌های این مجموعه مثل اینترنت و خط تلفن راه اندازی نشده بود. این موضوع به گفته مدیر ارتباطات شتاب دهنده فردوسی، یکی از علت‌هایی است که باعث شده است هنوز فرایند استقرار شرکت‌های متقاضی در فضای این مجموعه عملیاتی نشود: در کنار این مسئله، با اینکه هم در فراخوان اسفند گذشته و هم در مناقصه‌ای که آبان امسال برگزار شد، شتاب دهنده فردوسی به عنوان بهره بردار کارخانه انتخاب شد، هنوز به صورت حقوقی این مجموعه را تحویل نگرفته ایم.

البته شهرداری زحمات فراوانی برای ساخت کارخانه و فرایند‌های مربوط به آن کشیده است.

در زمینه قرارداد هم اتفاقات مثبتی در حال انجام است، اما هنوز گام نهایی که امضای آن و تحویل رسمی مجموعه به بهره بردار است؛ به مرحله اجرا در نیامده است.

با این حال، برای سرعت بخشیدن به شروع کار مجموعه، از شنبه همین هفته تعدادی از فریلنسر‌ها و استارت آپ‌هایی که برای پذیرش در فضای کار اشتراکی درخواست داده؛ و امتیاز‌های لازم را هم به دست آورده بودند، در کارخانه مستقر شدند. البته با توجه به اینکه هنوز برخی زیرساخت‌های کارخانه کامل نشده است، تا زمان کامل شدن این امکانات، مجموعه‌ها به صورت رایگان در فضای کار اشتراکی مستقر خواهند شد.