نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

برای تحلیل مسائل مالی و سرمایه گذاری شاخص های مختلفی موجود می باشد که در مطالب قبلی به محاسبه ارزش فعلی خالص (NPV) و محاسبه نرخ بازده داخلی (IRR) پرداختیم. اما برای تحلیل های مالی شاخص های مهم دیگری هم داریم. یکی دیگر از این شاخص ها نرخ بازگشت سرمایه

(ROI: Return of Investment) است. توجه داشته باشید که آگاهی از این شیوه ها و شاخص ها در امر سرمایه گذاری بسیار مهم است.

تعریف نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

نرخ بازگشت سرمایه، نشان دهنده نسبت سود حاصل به هزینه هایی است که در یک کسب و کار صرف شده است. هرچه این نسبت بزرگتر باشد، نشان دهنده توانایی بالاتر کسب و کار در کسب سود بیشتر است. این موضوع به شما کمک می‌کند تا از بین پروژه ها و فرصت های سرمایه‌گذاری، پرسودترین آن‌ها را انتخاب کنید.

فرمول نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

همانطور که در بالا هم اشاره کردیم نرخ بازگشت سرمایه (ROI) به بیان ساده سود حاصل از سرمایه گذاری به کل هزینه پرداختی است.

نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه بسیار ساده و بصورت زیر است:

ROI = NRI / CI

در این فرمول NRI (Net Return of Investment)، سود خالص دریافتی است و CI (Cost of Investment)، مبلغ سرمایه گذاری است.

اگر شاخص ROI را بخواهیم بصورت درصدی نمایش بدهیم تنها باید نتیجه بدست آمده را در 100 ضرب کنیم:

ROI =( NRI / CI ) × 100

برای درک بهتر این شاخص به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید 200 سهم از سهام شرکتی را 10000 ریال به ازای هر سهم خریده اید. بعد از گذشت یکسال ، سهام خود را به مبلغ 15000 ریال به ازای هر سهم فروخته اید. همچنین شرکت مذکور در پایان سال به ازاء هر 100 سهم 250 هزار ریال بعنوان سود به شما پرداخت می‌کند.همچنین شما باید به کارگزار بورس نیز 150 هزار ریال بابت کارمزد پرداخت کنید. حال با توجه به این اطلاعات ROI برابر است با:

مفروضات این مساله:

مبلغ سرمایه گذاری: 200 × 10000
درآمد کسب شده: 150000 – (250000 × 2)+(15000 × 200)

با توجه به این مفروضات داریم:

67.5% =100× { 200 × 150000/10000 – (250000 × 2)+ 200 × (15000-10000)}

کاربرد های نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

بعد از اینکه مفهوم ROI و نحوه استفاده از فرمول را متوجه شدیم، زما ن آن رسیده که کاربرد ها و مزایای استفاده از این شاخص را بررسی کنیم:

یکی از کاربرد‌های این شاخص زمانی است که شما می‌خواهید بدانید در ازای سرمایه گذاری انجام شده چه خروجی داشته‌اید. بعنوان مثال نرخ بازگشت 35 درصد خیلی بهتر از نرخ بازگشت 15 درصد است و نشان می‌دهد در سرمایه گذاری خوب عمل کرده و سود خوبی بدست آورده‌اید.
کاربرد بعدی این شاخص زمانی است که قصد دارید محصول جدیدی را وارد بازار کنید و می‌خواهید سود حاصل از این محصول را در بازار بسنجید.

مزایا استفاده از ROI

نحوه محاسبه ساده
سنجش کیفیت سرمایه گذاری انجام شده با توجه به سود به دست آمده
سنجش عملکرد برنامه های بازاریابی و ارزیابی این برنامه ها با توجه به هزینه ها و سود کسب شده
یک مفهوم شناخته شده در سطح جهان است و زمانی که در مورد این شاخص صحبت می کنید سرمایه گذاران راحتتر منظور شما را متوجه می‌شوند.

معایب استفاده از ROI

این شاخص فاکتور زمان را نادید می گیرد
نرخ بازگشت سرمایه ROI، به ریسک ناشی از سرمایه‌گذاری توجهی ندارد.
همچنین اگر هزینه‌های واقعی و درآمدهای واقعی به درستی پیش‌بینی نشده باشند، ROI می‌تواند بسیار گمراه کننده باشد.

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در اکسل

همانطور که در تصویر مشاهده می کنید مراحل به ترتیب زیر است:

علامت مساوی را قرار داده
پرانتزی باز کرده و و به ترتیب سلول مربوط به سرمایه نهایی (F2) را از سلول مربوط به مبلغ سرمایه گذاری کم می‌کنیم (G2)
در اینجا پرانتز را بر مبلغ سرمایه گذاری شده (G2) تقسیم می کنیم.
اگر عدد مربوطه را به درصد می خواستیم در نوار بالایی روی گزینه % کلیک می کنیم

چگونه نرخ بازگشت سرمایه را بهبود دهیم؟

برای این منظور راه های زیادی وجود دارد. افزایش سود، کاهش هزینه ها، بهبود راندمان و کارایی و افزایش آگاهی از برند می‌توانند مصداق‌های مختلفی از بهبود نرخ بازگشت سرمایه باشند.

اولین قدم برای بهبود ROI مشخص کردن تعریف دقیق و واضحی از “بازگشت سرمایه” مورد نظر شما است. تعداد فروش بیشتر، افزایش سود به ازای هر فروش، سودهای کلان ، کاهش هزینه‌های تولید، داشتن رضایت مشتری و برندینگ مثال‌های خوبی از تعریف اهداف و بازگشت سرمایه هستند. برای نمونه به جای تعریف “افزایش فروش” به عنوان هدف، “افزایش فروش در بازه زمانی مشخص، در یک منطقه خاص، از یک کانال توزیع بخصوص” را به عنوان هدف در نظر بگیرید. مشخص‌ترین راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه، افزایش فروش یا بالا بردن قیمت فروش و در نهایت افزایش سود است.

دیگر راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه کاهش هزینه‌هاست. هزینه‌های خود را به تعداد فروش سر به سر تقسیم کنید تا دید بهتری نسبت به راه‌ها و فرصت‌های کاهش هزینه‌ها پیدا کنید. این بدان معناست که هزینه های خود را به ازای هر واحد فروش بسنجید و در صورتی که هدف کاهش هزینه ها بوسیله افزایش فروش باشد، هدف خود را بر پایه افزایش فروش برنامه ریزی کنید.

جمع بندی:

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یک شیوه ساده و آسان برای اندازه‌گیری میزان سودآوری یک سرمایه‌گذاری است. هر چند این شاخص ساده به نظر می‌رسد ولی می‌توان آن را برای بیشتر مواردی که مربوط به سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه هستند به کار برد. به همین دلیل، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه برای سرمایه‌گذارها و صاحبان سرمایه امری مهم محسوب می‌شود.

منابع

corporatefinanceinstitute.com